توسعه کمّی آموزش عالی به تنهایی موجب افتخار نیست

به گزارش نسیم صبا از ایرنا، سیدحسین حسینی روز سه‌شنبه دوم اردیبهشت ماه در افتتاحیه هجدهمین کنفرانس بین‌المللی ارزیابی و تضمین کیفیت در نظام‌های دانشگاهی با یادآوری اینکه اولین دوره از این کنفرانس، همزمان با تشکیل مرکز ارزیابی کیفیت در سال ۱۳۸۳ برگزار شد، اظهار کرد: چه به عنوان مدیر و چه به عنوان معلم، نیاز به آینه‌ای داریم تا خود را ببینیم و کیفیت عملکردمان را بسنجیم، چرا که خروجی دانشگاه در کیفیت خلاصه می‌شود.

وی افزود: به عبارت دیگر، هر دانشگاهی برای محک زدن خویش، باید کیفیت خروجی‌اش را مد نظر قرار دهد و این کیفیت با زبان و شعار به دست نمی‌آید، بلکه باید برای ارتقای آن کوشید.

توسعه کمّی آموزش عالی به تنهایی موجب افتخار نیست

حسینی با تأکید بر اینکه کیفیت، یک سنجه عام است و باید برای همه سازمان‌ها و سیستم‌ها مهم باشد، افزود: از آنجا که دانشگاه‌ها الگو و مدل ایجاد می‌کنند و باید توجه به موضوع کیفیت را تشویق کنند، نقش مهم‌تری در این خصوص دارند.

استاد دانشگاه تهران اظهار کرد: اقدامات ما در مجموع به عنوان مدیر، هیأت علمی و دانشجو مهم است، اما تأثیر اقدامات مدیران بسیار بیشتر است و آنچه در کشور ما اثرگذارتر است نقش مدیران است.

سرپرست دانشگاه تهران ادامه داد: در برنامه مقدماتی که سرلوحه اقدامات ما در دانشگاه قرار دارد در بحث ارتقای کیفیت پنج هدف در نظر گرفته شده که شامل آموزش تقاضامحور با تاکید بر کیفیت آموزشی؛ مسئولیت‌پذیری اجتماعی؛ مرجعیت علمی؛ ارتقا کیفیت بین‌المللی و افزایش بهره‌وری در مدیریت سازمان است.

حسینی با اشاره به بحران کمّیت در آموزش عالی، تأکید کرد: برای بررسی وضع موجود آموزش عالی باید نگاه نقادانه و آسیب‌شناسانه داشت. از منظر توسعه آموزش عالی یک علامت سوال جدی وجود دارد و آن این است که توسعه کمّی بی‌رویه آموزش عالی چه تأثیری بر کیفیت آن گذاشته است. در دوره‌ای، کمّیت ارزش تلقی شد و دانشگاه‌های بزرگ هم در مسابقه توسعه کمّی قرار گرفتند. در حالی که این افتخار نیست که جمعیت دانشجوی دانشگاه تهران را به ۱۰۰ هزار نفر برسانیم و هر روز یک دانشکده جدید یا یک پردیس اقماری تأسیس کنیم. اگر کمّیت نتواند شرایط مطلوبی را ایجاد کند باید در آن بازنگری شود.

وی با بیان اینکه رویکردهای کمی می‌توانند برای ما مساله‌ساز شوند گفت: آیا برای توسعه کمّی، زیرساخت، امکانات و تجهیزات مناسب را در اختیار داریم؟ دانشگاه‌های دنیا از نظر فناوری رو به جلو حرکت می‌کنند و ما در برخی رشته‌ها همچنان در حوزه آزمایشگاهی مشکل داریم. بنابراین باید تناسبی میان پذیرش دانشجو و توسعه کمّی پردیس‌ها و رشته‌ها از یک سو و زیرساخت‌ها و تجهیزات آموزشی و آزمایشگاهی از سوی دیگر برقرار باشد.

حسینی در ادامه بحث کیفیت را شامل جذب استاد نیز دانست و اذعان کرد: شیوه‌های رایج در این زمینه نیز نیاز به بازنگری دارند، اما این بازنگری مستلزم بررسی و تأمل بیشتر است.

توسعه کمّی آموزش عالی به تنهایی موجب افتخار نیست

وی افزود: ارزیابی کیفیت آموزش عالی جز با مطالعه و بررسی دقیق ممکن نیست، بنابراین باید در این موضوع نقش انجمن‌های علمی را نیز برجسته کرد و از آنها کمک گرفت.

سرپرست دانشگاه تهران، پیام مهم این کنگره را در مباحث آموزش عالی، شناسایی و برجسته کردن ایرادات و مشکلات و هدف نهایی آن را ارتقای سطح کیفی دانشگاه تهران اعلام کرد و گفت: کارنامه آموزش عالی در کشور ما کارنامه‌ای درخشان و شایسته افتخار است، اما غفلت از نگاه آسیب‌شناسانه و ارزیابی کیفیت، ممکن است عواقب خود را در آینده نمودار کند.

در ادامه این مراسم، دانشیار دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران و دبیر اجرایی کنفرانس در سخنانی بیان کرد: این کنفرانس، موضوع کیفیت آموزش عالی را در ۲۰ سال اخیر به صورت مؤثر جا انداخته و اهمیت آن را یادآور شده است.

محمد عزیزی افزود: مهمترین دستاورد ادوار این کنفرانس، نهادسازی در این موضوع بوده است. به عبارت دیگر این کنفرانس توانسته شبکه‌ای از افراد ایجاد کند که علاقه‌مند به این موضوع هستند.

وی تمرکز دیگر این دوره از کنفرانس را آگاه‌کردن کردن جامعه از حساسیت کسب‌وکار دانش‌آموختگان رشته کارآفرینی، شناسایی انتظارات موجود از دانش‌آموختگان این رشته و اعمال آن در برنامه درسی این رشته عنوان کرد.

هجدهمین کنفرانس بین‌المللی ارزیابی و تضمین کیفیت در نظام‌های دانشگاهی طی روزهای دوم و سوم اردیبهشت در سالن آمفی‌تئاتر دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران با چهار میزگرد تخصصی برگزار می‌شود.

تجربه‌های ملی و بین‌المللی درباره ارزیابی و تضمین کیفیت در نظام‌های دانشگاهی، اندیشه‌های نو و رویکردهای جایگزین برای ارزیابی درونی و بیرونی کیفیت آموزش دانشگاهی، چالش‌ها و موانع ارزیابی و تضمین کیفیت در نظام‌های دانشگاهی، ساختارسازی و نهادینه کردن فرایندهای ارزیابی درونی و برونی در سطوح دانشگاهی و ملی، تأثیر ارزیابی درونی و برونی در پرورش مهارت‌های کارآفرینی و تقویت دانشگاه نسل جدید، نقش آموزش‌های کار آفرینی در ارتقا شایستگی‌های دانش‌آموختگان و بهبود کیفیت نظام‌های دانشگاهی، از محورهای اصلی کنفرانس است و دانشگاه تهران تاکنون چهار دوره میزبان این کنفرانس بوده است.