ضریب نفوذ بیمه در گرو افزایش درآمد سرانه ملی/مخالف فناوری نیستیم

به گزارش نسیم صبااز ایرنا، برنامه‌های توسعه‌ای کشور از مهمترین اسناد اقتصادی است که سال های بسیار دور در مجلس های متعدد ایران مطرح بوده و به تصویب رسیده است. بعد از انقلاب اسلامی نیز تاکنون ۷ برنامه توسعه‌ای از سوی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و به دولت های مختلف ابلاغ شده است.

با اینکه عملا بسیاری از برنامه های توسعه کشور در بخش های مختلف به اهداف تعیین شده در آن دست نیافته‌اند اما حداقل سعی بر آن شده که به اهداف مورد نظر دست پیدا کرد.

در برنامه ششم توسعه برای صنعت بیمه نیز چشم انداز افزایش ضریب نفوذ تا ۷ درصد پیش بینی شده بود که در نهایت در پایان این برنامه به ۲.۵ درصد رسید؛ رئیس نهاد ناظر صنعت بیمه درباره دست نیافتن به این چشم انداز، بر این اعتقاد است که افزایش ضریب نفوذ صنعت بیمه در جامعه رابطه مستقیمی با درآمد سرانه کشورها دارد و وقتی اقتصاد ایران تحریم است و درآمد سرانه بسیار کمی دارد، نباید انتظار داشت ضریب نفوذ صنعت بیمه رو به رشد باشد.

پرویز خوشکلام خسروشاهی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره دلایل محقق نشدن چشم انداز برنامه ششم و اینکه برای برنامه هفتم چه اهدافی در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: صنعت بیمه یک کسب و کار غیردولتی است یعنی سهامداران غیردولتی دارد و آنها در این کسب وکار سرمایه گذاری کرده و محصولی به نام بیمه می فروشند و خریداران آن عمدتاً مردم هستند؛ شرکت‌های بیمه سالیانه ۳۰ میلیون بیمه نامه شخص ثالث، ۲۷ تا ۲۸ میلیون بیمه درمان، ۶ میلیون بیمه بدنه و ۲ میلیون ۵۰۰ هزار بیمه آتش سوزی می فروشند که دولت یکی از مشتریان آن است.

خسروشاهی با بیان اینکه این صنعت از ۹۰ سال پیش در کشور ایجاد شده، خاطر نشان کرد: غیر از سرمایه اولیه آن که باعث تاسیس بیمه ایران و بیمه مرکزی از دولت شد، هیچ پولی دیگری از بیت المال گرفته نشده و فعالیت آن متکی بر درآمدی است که به دلیل فروش محصول، در صنعت وارد شده است.

وی خاطر نشان کرد: صنایع مختلف در کشور یا از بانک وام می گیرند و یا بانک دارند که بحث اضافه برداشت شامل آن شده و دچار مشکل می شوند که می‌توان به کشاورزی و صنعت و معدن که از منابع دولتی کم و بیش استفاده می کنند، اشاره کرد، اما صنعت بیمه در ۹۰ سال گذشته نه تنها از منابع دولتی استفاده نکرده بلکه به دولت نیز علاوه بر پرداخت عوارض مختلف و مالیات نیز کمک کرده است.

رئیس کل بیمه مرکزی با اشاره به اینکه برای توسعه صنعت بیمه در کشور نیاز به نگارش یک بند جدا در برنامه های توسعه ای کشور نبوده است، تصریح کرد: صنعت بیمه بطور طبیعی کار خود را انجام می دهد. البته اگر بخواهیم عملکرد این صنعت را ارزیابی کنیم، شاید به آن از نمره ۸ از ۲۰ بدهیم و بگوییم که مورد قبول نیست؛ اما باید با بخش‌های دیگر صنعتی کشور مقایسه کرد که می بینیم نمره بخش دیگر شاید زیر ۸ باشد. دلیل این نمره به صنعت بیمه نیز استقلال عمل آن باز می‌گردد.

وی با انتقاد از دخالت دولت در رفتارهای اقتصادی خاطرنشان کرد: البته چون بخش بیمه، استقلال خود را حفظ کرده به همین دلیل لازم نیست در برنامه‌های توسعه‌ای برای این بخش برنامه بنویسند، چون این صنعت کار خود را انجام می‌دهد و دولت هم نمی‌خواهد در کارهای آنها دخالت کند.

۱۵ کشور ۹۱ درصد حق بیمه تولیدی جهان را در اختیار دارند

رئیس شورای عالی بیمه با یادآوری اینکه در برنامه ششم توسعه ضریب نفوذ بیمه ۷ درصد هدف گذاری شده بود، اظهار داشت: ما از همان اول در صنعت بیمه گفتیم که این عدد غیرکارشناسی است، اشکال دارد و قابل اجرا نیست؛ چون ضریب ۷ درصد متوسط نفوذ بیمه در دنیا است که اگر موشکافانه به بررسی آن بپردازیم می بینیم که یعنی ۱۴ کشور به همراه چین ۹۱ درصد حق تولیدی بیمه در جهان را در اختیار دارند و در این ۱۵ کشور ضریب نفوذ ۹.۵ درصد است و در دیگر کشورهای جهان ضریب نفوذ بسیار کم بوده، به همین دلیل میانگین ضریب نفوذ جهانی ۷ درصد شده است.

وی تصریح کرد: ضریب نفوذ کاملا تابع درآمد سرانه کشورهاست و اینگونه نیست که بخواهی تلاش کنی تا به ۷ برسد بلکه درآمد سرانه مردم باید به میزانی باشد که بتوانند بیمه نامه خریداری کنند. البته در این ۱۵ کشور تنها مردم آنها نیستند که مشتری بیمه نامه هستند، بلکه صنایع آنها نیز به دلیل گسترش بسیار زیاد، توان خرید بیمه نامه های سنگین را دارند و برای آنها می ارزد، در نتیجه در ایران نمی تواند به آن میزان برسد.

خسروشاهی با بیان اینکه اگر ضریب نفوذ بیمه را با درآمد سرانه کشور مقایسه کنیم به این نتیجه می رسیم که عدد کمی هم نیست، گفت: در دنیا، کشورهایی که درآمد سرانه مثل ایران دارند، ضریب نفوذشان شبیه ماست بطور مثال ترکیه ۱.۷، امارات ۲.۹ و خاورمیانه در مجموع ۱.۵ است.

وی تصریح کرد: در نتیجه ساختار اقتصادی و ظرفیت ضریب نفوذ بیمه در ایران به ۷ نمی رسد، ولی در برنامه ششم این حکم نوشته شد که با همین استدلال ها در برنامه هفتم این حکم حذف شد؛ البته در برنامه پنجم و ششم بحث کاهش اتکایی های اجباری در صنعت بیمه بود که البته امروز عملی شده و در بیمه های زندگی از ۵۰ درصد به ۱۰ درصد و یا در بیمه های غیر زندگی از ۲۵ به ۵ رسیده است.

رئیس کل بیمه مرکزی در ادامه در پاسخ به اینکه چرا صنعت بیمه در برابر ورود فناوری های نوین و پلتفرم های اینترنتی مقاومت می کند و اجازه نمی دهد کسب و کارهای نو وارد صنعت بیمه شوند، گفت: ما مخالف فناوری های نوین نیستیم ولی باید سرنوشت ۳۰۰ هزار نیروی شاغل مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت هم توجه کرد.

خسروشاهی با یادآوری اینکه در این صنعت حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار نفر کار می کنند که ۲۵ هزار نفر بطور مستقیم و بقیه در شبکه فروش فعالند، افزود: فروش حضوری بیمه نامه‌ها نشان می دهد که صنعت بیمه دارای تکنولوژی خاص خود است؛ از سال ۹۵ پدیده ای به نام اگریگیتورها وارد بازار بیمه ایران شد و شروع به فعالیت کرد. این اگریگیتورها وارد بخش فروش و به نوعی واسطه گری شرکت های شدند و در اصل نماینده و کارگزار بیمه نیز همین کار را می کنند. بیمه مرکزی مانع حضور این اگریگیتورها نبوده و حتی مقرراتی هم برای فعالیت آنها نداشتند.

وی با بیان اینکه تلاش شده تا مقرراتی برای اگریگیتورها در صنعت بیمه وضع شود، افزود: ولی این افراد سعی کردند با ابزارهایی، بازار ۲۵۰ هزار نفر را تصاحب کنند و بعد از مدتی وارد موضوع رسوب پول و تخفیف حق بیمه هم شدند که این کار تنها برای گرفتن بازار بود و طبیعتاً آنها که در داخل شبکه متعارف فروش بودند دچار مشکل شدند به همین دلیل بیمه مرکزی نمی تواند به سرنوشت آنها بی تفاوت باشد و در همه جای دنیا هم اینگونه نیست.

شبکه فروش، خود را با شرایط جدید تطبیق دهد

رئیس نهاد ناظر صنعت بیمه خاطر نشان کرد: نظر بیمه مرکزی بر این است که تا زمانی که شبکه فروش، خود را با شرایط جدید تطبیق دهد، دوران گذار با کمترین هزینه برای شاغلان در بیمه مرکزی طی شود، نه اینکه مخالف فناوری نوین باشیم و جلوی آن را بگیریم؛ حتی در صنعت بیمه با این فناوری ها کار می شود و حتی تخلف هم می کنند که ما برخورد کرده ایم و واقعیت اش این است که در برخی از مقاطع صاحبان این فناوری ها با تخلف جلو رفتند.

خسروشاهی با اشاره به اینکه هرچند وقتی مقرراتی گذاشته می شود ولی همه آن را زیر پا می گذارند که نشان می دهد، مقررات دارای اشکال است، افزود: صنعت بیمه به معنای کلان آن با ورود تکنولوژی جدید مخالف نیست، ولی بیمه مرکزی چاره ای ندارد که به سرنوشت آنهایی که از این موضوع ضرر می کنند هم توجه داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه باید صنعت بیمه نیز خود را با شرایط جدید ورود فناوری های نوین تطبیق دهد، اظهار داشت: مصرف کننده می خواهد از امکانات و خدمات بهتر، عدم نیاز به مراجعه و خرید ۲۴ ساعته استفاده کند اما ما به عنوان بیمه مرکزی نمی توانیم از سرنوشت دیگران غفلت کنیم.

مخالف فناوری نیستیم

رئیس کل بیمه مرکزی تاکید کرد: نهاد ناظر به هیچ عنوان با استارتاپ و فناوری های نوین مخالف نیست اما از طرفی نمی تواند درباره سرنوشت افرادی که ۲۰ یا ۳۰ سال در این صنعت خدمات ارایه کرده اند، بی تفاوت باشد و حتما با نوآوری همراه خواهد شد و هیچ مشکلی در این زمینه ندارد.

وی افزود: ولی در تمامی دنیا صنعت بیمه در توسعه استفاده از فناوری های نوین یک گام از بقیه جلوتر است چون صنعتی محتاط است که مبتنی بر ریسک بوده و اگر بخواهد انتحاری عمل کند دیگر صنعت بیمه ای وجود نخواهد داشت.