رشد زنجیره های تولید در ۴ماده اصلی کرومیت، ذغال سنگ، مس و فولاد

به گزارش نسیم صبا:وی با بیان اینکه زنجیره های تولید به علت ماهیت معدنی بودن استان توسعه یافته تر شده است، گفت: تکمیل زنجیره های ارزش در حوزه مس و فولاد حرکت بسیار خوبی است که در سنوات اخیر شکل گرفته است، استان کرمان ۴ عنصر و ماده اصلی معدنی را که شامل کرومیت، ذغال سنگ، مس و فولاد است را استخراج می کند که عملا ۹۶ درصد استان در تکمیل زنجیره ارزش افزوده بر پایه این چهار ماده اصلی شکل می گیرد .
معاونت برنامه ریزی و کسب و کار اداره کل صمت استان تاکید کرد: در حوزه کرومیت خلأ داریم و عملاً ماده اصلی معدنی از جنوب استان خارج می شود و هنوز در راستای تکمیل زنجیره ارزش افزوده طرحی عملیاتی نشده است، اما در حوزه ماده‌ی معدنی سنگ آهن تکمیل زنجیره ارزش داشته ایم و دیگر کنسانتره را به خارج از استان صادر نمی کنیم بلکه در داخل استان، کنسانتره به گندله، گندله به آهن اسفنجی و آهن اسفنجی به شمش تبدیل و صادر می شود که همین امر سبب افزایش ارزش افزوده شده است .
کلانتری با بیان اینکه افزایش ارزش افزوده در گرو تکمیل زنجیره تولید است، گفت: خوشبختانه تولید ما در عرصه فولاد از ۱۲ و نیم میلیون تن کنسانتره اکنون به سی میلیون تن رسیده است و در تولید گندله از ۵ میلیون تن به ۲۲و نیم میلیون تن رسیده است.
وی افزود: ما در ابتدای سال ۹۲ در زنجیره فولاد ۱۲ و نیم میلیون تن کنسانتره تولید می کردیم، الان این عدد به ۶/۲۹ میلیون تن یعنی نزدیک به سی میلیون تن رسیده است، اما برنامه ریزی در راستای سرمایه گذاری های جدید و جواز تاسیس ها تا مرز تولید ۴۰ میلیون تن پیش خواهیم رفت.
معاونت برنامه ریزی و کسب و کار اداره کل صمت استان کرمان، گفت: تولید گندله در سال ۹۲ در شاخص تولید ۵ میلیون تنی بود که اکنون به ۲۲و نیم میلیون تن رسیده است و رتبه اول در سطح کشور را داریم که تا تولید ۲۸ میلیون تن نیز جواز تولید و صدور مجوز را نیز اخذ کرده ایم.
موفقیت کرمان در تولید هفت میلیون تنی آهن اسفنجی و شمش

کلانتری تاکید کرد: ما در حوزه زنجیره تکمیل فولاد در سال ۹۲ اصلا تولید آهن اسفنجی و شمش را نداشتیم که الان تولید هفت میلیون تنی را در کارنامه فعلی استان داریم.
وی با بیان اینکه عمده پروژه های سنگ آهن ما متعلق به معادن گل گهر هستند، گفت: ما به جز منطقه سیرجان در زرند نیز سنگ آهن داریم اما زنجیره فرآوری سنگ آهن در چرخه تولید فولاد ما در شهرهای سیرجان، بردسیر و در شهرستان کرمان نیز تولید گندله و اهن اسفنجی را نیز داریم با این تفاسیر، کنسانتره در نزدیکی معادن تولید می شود اما چرخه فرآوری آن در ۵ شهرستان مستعد انجام می شود.
معاونت برنامه ریزی و کسب و کار اداره کل صمت استان کرمان ادامه داد: در گذشته تنها دو شرکت ایدرو و ایمیدرو دولتی در عرصه فولاد فعالیت داشت اما اکنون سرمایه گذار های خصوصی مانند گل گهر و گهر زمین که کاملاً خصوصی هستند و جهان فولاد سیرجان و میدکو در تکمیل زنجیره ارزش ما را همراهی می کنند .
وی افزود: گل گهر و جهان فولاد شرکت های خصوصی هستند که ایدرو و ایمیدرو نقشی در سرمایه گذاری آنها ندارند اما سرمایه گذاران بزرگی چون بانک ها و غیره دارند. اما شرکت میدکو که کاملا خصوصی است که اسم اصلی آن توسعه معدنی و سرمایه گذاری خاورمیانه نام دارد و سرمایه گذاری های خوبی در زمینه فولاد ، مس و کک ، به مبلغ ۳۰ هزار میلیارد تومان در برخی پروژه ها داشته است .
کلانتری تاکیدکرد: اکنون در شهرستان زرند هر سه محصول، سنگ آهن، کنسانتره، گندله و شمش را داریم، در گذشته فقط کنسانتره را در گل گهر و گهر زمین داشتیم اما اکنون در تمام شهرهای استان در حال حاضر پراکنده شده است،تا توازن سرمایه گذاری رعایت شود، اکنون گندله از ۵ میلیون تن به ۲۲ میلیون تن رسیده که باید به ۲۸ و نیم میلیون تن برسد

تولید ۳۰ درصد فولاد کشور در چشم انداز ۱۴۰۴ برای کرمان است
معاونت برنامه ریزی و کسب و کار اداره کل صمت استان کرمان به چشم انداز ۱۴۰۴ اشاره کرد و گفت:
تولید آهن اسفنجی الان هفت میلیون تن است که باید به ۱۰میلیون تن برسد در تولید شمش نیز اکنون چهار و سه دهم میلیون تن در حال تولید است که برای افزایش تولید طرح های توسعه ای در دست اجراست در سند چشم انداز توسعه فولادی کشور در تکمیل زنجیره ارزش برای ۱۴۰۴ تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در کشور پیش بینی شده است که ده میلیون تن آن را استان کرمان باید تولید و اجرا کند که ۳۰ درصد فولاد کشور در چشم انداز ۱۴۰۴ متعلق به استان کرمان خواهد شد

بیشترین پروژه های سرمایه گذاری در استان متعلق به ذنجیره فولاد است

کلانتری به وضعیت سرمایه گذاری در استان اشاره کرد و گفت: ما از لحاظ تعدادی سه و شش دهم درصد مجوز در کشور داریم، مجوز یعنی طرح هایی با قابلیت سرمایه گذاری که از لحاظ سرمایه گذاری۱۱/ ۶ درصد هستند که عملا ًبزرگ مقیاس هستند، و ۴/۶ درصد اشتغال را بر عهده دارند.

معاونت برنامه ریزی اداره کل صمت استان کرمان ادامه داد: از جواز های موجودی که داریم ۹۰ درصد از مجوزها کوچک و متوسط مقیاس هستند و تنها ۱۰ درصد بزرگ مقیاس هستند که همین ۱۰ درصدی ها نزدیک به ۸۷ درصد سرمایه گذاری و ۶۲ درصد اشتغال را به خود اختصاص داده اند که موکد بر این موضوع است که جواز هایی در استان صادر شده اند از لحاظ آماری بزرگ مقیاس هستند و در پروژه های تکمیل زنجیره فولاد ، مس و فرآوری های مواد معدنی و پتروشیمی ها است .

وی تاکید کرد: طرح های کوچک مقیاس تنها چهار و شش دهم درصد اشتغال را بر عهده گرفته اند گرچه ۹۰ درصد مجوز ها را به خود اختصاص داده اند اما اشتغال زیادی را بر عهده نگرفته اند، در زنجیره فولاد استقبال زیاد است چون ارزش افزوده زیادی دارد به همین علت درخواست مجوز زیادی هم داده می شود.
کلانتری در پاسخ به این سوال که چرا اجازه سرمایه گذاری در بخش فولاد به سختی صادر و یا اصلا مجوزی داده نمی شود، گفت: گلوگاه اصلی پروژه های زنجیره ارزش افزوده فولاد خوراک است، در وزارتخانه نیز برای تکمیل این عرصه سخت گیری هایی وجود داشت و صدور مجوز توسط همین نهاد صورت می گرفت و در ۱۰ رشته خاص نیز همچون فولاد، مس، پتروشیمی، هواپیما ، خودرو ، کشتی‌سازی ، طلا، نقره و غیره اعمال می شد.
معاونت برنامه ریزی استان اعلام کرد: با فشاری که استان ها وارد کردند که صدور مجوز ها باید به استان تفویض اختیار شود، به استانها واگذار شد اما تایید آن توسط وزارتخانه بود که روند طولانی در استعالامات طی می شد و چند سال هم به همین منوال عمل شد تا بعدها به طور کامل دست استان ها در صدور مجوز ها باز شود اما شرایطی برای آن باید تدوین شود .
کلانتری ادامه داد: معمولا دولت ها بر اساس نیاز استان برنامه جامع طراحی می کردند صدور مجوز و حتی تولید هم تابع همین امر بود، اما استان کرمان به نتیجه رسید که در طول سالیان متمادی با عنصر اولیه آهن و مس سهمش در پیشرفت و تکمیل زنجیره فولاد رعایت نشده است و تکمیل زنجیره های فولادی که باید در استان کرمان اجرای می شد عملاً صورت نگرفته است و ما در مرحله ماده خام معدنی نهایت در گندله و کنسانتره باقی مانده ایم.
حق کرمان در تکمیل زنجیره مواد معدنی رعایت نشده بود

وی ادامه داد: ماده معدنی در کرمان بود و مجوز تولید هم صادر شده بود اما اولویت تولید به استانی داده می شد که پیشرفت زنجیره تکمیل آن بیشتر بود اما دید ملی بود در تامین نیاز همین امر سبب شد تا دید استانی ما نیز بر صدور مجوز ها در کشور غلبه کند و البته رانت های زیادی هم در صدور مجوز ها ایجاد شده بود همین عوامل باعث شد تا صدور مجوز ها به صورت کامل به استان ها واگذار شود .
معاونت برنامه ریزی وکسب و کار اداره کل صمت استان کرمان به رانت حاصل از خرید و فروش مجوز های تکمیل زنجیره فولاد در کشور با اعداد رقم های بسیار بزرگ صورت گرفته بود، اشاره کرد و گفت: اثبات رانت در خرید و فروش مجوز ها سبب شد تا حق صدور مجوز هم به خود استان ها واگذار شود اما به شروطی، اولین شرط این بود که سرمایه گذاران از وزارتخانه صمت درخواست تامین مواد اولیه نکند زیرا مواد اولیه در داخل کشور محدود است و تنها زمانی مجوز ها آزاد می شود که سرمایه گذاران برای تامین و تکمیل زنجیره ارزش خود برنامه داشته باشند.
کلانتری ادامه داد: جواز های سرمایه گذاری به راحتی و با کمترین زمان صادر می شوند اما به این شرط که تامین خوراک بر عهده خود سرمایه گذار باشد، تسهیلات حمایتی هم به سرمایه گذار داده نمی شود زیرا از نظر ما این صنعت گنجایش توسعه را ندارد، و حق خرید و فروش جواز تاسیس را تا مرحله رسیدن به بهره برداری طرح را هم نداشته باشد، می تواند اقدام به سرمایه گذاری کند، همین امر سبب شده است تا استقبال و التهاب اصلی درخواست مجوز برای ایجاد واحدهای فولادی کاهش یابد .

۵۸ درصد مجوز های صادر شده متعلق به دو شهر کرمان و سیرجان است

وی به این امر که بیشترین صدور مجوزها متعلق به دو شهر کرمان و سیرجان است، اشاره کرد و گفت: ۵۸ درصد مجوز های صادر شده متعلق به همین دو شهر است، متاسفانه سرمایه گذاری در استان متوزان توزیع نشده است و شهرهای دیگر در صدور مجوز ها عقب مانده اند و حتی ۷۰ درصد سرمایه گذاری ها در اخذ مجوز فرآوری موادمعدنی است ، ضمن اینکه درخواست سرمایه گذاری های بزرگ در استان سبب رشد و توسعه می شود اما با نقطه ضعف هایی رو به رو است.
معاونت برنامه ریزی وکسب و کار اداره کل صمت استان با بیان اینکه سرمایه گذاری های بزرگ در استان دچار چالش است ، گفت: متناسب با پروژه های سرمایه گذاری و اجرایی شده، بخش خدمات در صنایع مکمل و صنایع پایین دستی رشد نکرده است یعنی ما دوباره تبدیل شده ایم به یک بازار بزرگ برای دیگر استان های کشور ، و عملاً تکمیل زنجیره خدمات و قطعات همزمان با واحدهای صنعتی رشد نکرده است.
کلانتری در پایان خاطر نشان کرد: عدم رشد و توسعه در بخش خدماتی مانند قطعه سازی، بحث های فنی و مهندسی و تحقیق وتوسعه از الزامات اساسی در پروژه های سرمایه گذاری هستند که متاسفانه این امر مورد غفلت بوده است و سرمایه گذار برای تامین نیاز باید یا به مرکز استان و یا به شهرستان های همجوار استان مراجعه کند.