به گزارش نسیم صبا از مهر، امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دایم ایران نزد سازمان ملل متحد روز دوشنبه به وقت محلی در کنفرانس “منطقه خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای و سایر سلاحهای کشتار جمعی” افزود: پرداختن به این موضوع در ایجاد مناطق عاری از سلاحهای هستهای به ویژه در منطقهای مانند خاورمیانه با وجود واقعی سلاحهای کشتار جمعی در منطقه بسیار مهم است.
متن سخنان سفیر ایران در سازمان ملل بدین شرح است:
چشم انداز جهانی کنونی بر ضرورت ایجاد یک منطقه خاورمیانه عاری از همه سلاحهای کشتار جمعی تاکید دارد. وجود چنین تسلیحاتی، در سطح منطقهای یا جهانی، تهدیدی برای بشریت به شمار میرود و اغلب به عنوان ابزاری برای باج گیری عمل میکند. در سطح بین المللی، نیاز مبرمی به پرداختن به خطرات مربوط به اشتراک و اشاعه احتمالی سلاحهای هستهای توسط ایالات متحده و ناتو وجود دارد.
در سطح منطقهای، زرادخانه تسلیحاتی که در اختیار رژیم اسرائیل است، نگرانیهای واقعی و گستردهای را در مورد اشاعه ایجاد کرده است. تهدیدات هستهای اخیر مقامات بلندپایه رژیم اسرائیل علیه ایران و فلسطین، خطر این سلاحها را در دست چنین رژیم نامشروعی برجسته میکند.
با توجه به جنایات اخیر در خاورمیانه، ما نگرانی فوری خود را در مورد سیاست ابهام هستهای اسرائیل و استفاده بالقوه از سلاحهای کشتار جمعی در درگیری غزه یا جاهای دیگر ابراز میکنیم، اگر اکنون از آن جلوگیری نشود. محرمانه بودن تواناییهای هستهای اسرائیل تهدیدی قابل توجه برای ثبات منطقه است و خواستار اقدام فوری برای رسیدگی به این موضوع است.
در این دوران حساس، ضرورت ایجاد چنین منطقهای در خاورمیانه هرگز به این فوریت نبوده است. اکنون، بیش از هر زمان دیگری، ایجاد خاورمیانه عاری از سلاحهای کشتار جمعی بهعنوان گامی اساسی به سوی آیندهای امنتر و مطمئنتر است.
ما از “بیانیه مشترک کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در مورد تهدید استفاده از سلاحهای هستهای توسط اسرائیل” که با حمایت کامل و ارزشمند کشورهای عضو OIC در ۶ نوامبر ۲۰۲۳ به تصویب رسید، استقبال میکنیم. ما پیشنهاد میکنیم بیانیه دیگری توسط این کنفرانس در محکومیت تهدید هستهای ناشی از رژیم اسرائیل صادر شود. هدف این اعلامیه محکومیت استفاده یا تهدید سلاحهای هستهای و تاکید بر ضرورت شفافیت، رفتار مسئولانه و تعهد به قطعنامههای صلح آمیز در منطقه است.
ضروری است که جامعه بین المللی این تهدیدات رژیم اسرائیل را به عنوان یک زنگ بیدارباش آشکار بپذیرد. اقدامات رژیم اسرائیل از جمله مصادیق تروریسم و خرابکاری علیه برنامههای هستهای غیرنظامی و دانشمندان در منطقه، مداخله فوری نهادهای بین المللی مانند شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی را میطلبد.
از سوی دیگر، امتناع بیدلیل اسرائیل از شرکت در این کنفرانس حیاتی، که با حمایت تزلزلناپذیر ایالات متحده تقویت شده است، غیرقابل دفاع است. چنین بی میلی و حمایتهای خارجی مانع از بحثهای حیاتی برای امنیت جهانی میشود. توقف این مانع و تشویق مشارکت معنادار به نفع ثبات بین المللی ضروری است. علاوه بر این، هر کشور دیگری که فعالیتهای تسلیحاتی اسرائیل را امکانپذیر میکند، قوانین بینالمللی را نقض و به تکثیر این سلاحهای خطرناک کمک میکند.
در آستانه پنجمین سال برگزاری کنفرانس، با در نظر گرفتن بحثهای موضوعی خاص، تعیین مناطقی که نیاز به توجه بیشتری دارند، بسیار مهم است. در اینجا پیشنهادهای منقه برای هدایت یک گفتمان متمرکز و پربار آورده شده است:
۱- وظیفه مناطق عاری از سلاح هستهای اطمینان از عدم وجود سلاح در آن منطقه است، بنابراین ما بر ضرورت خلع سلاح واقعی قبل از ایجاد مناطق عاری از سلاح هستهای تاکید میکنیم. با اذعان به عدم وجود مکانیسم مورد توافق در آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای نظارت بر انهدام سلاحهای هستهای، از بحثهای بیشتر در مورد استفاده از مکانیسمهای موجود همزمان با شناسایی نقاط ضعف حمایت میکنیم.
پرداختن به این موضوع در ایجاد مناطق عاری از سلاحهای هستهای به ویژه در منطقهای مانند خاورمیانه با وجود واقعی سلاحهای کشتار جمعی در منطقه بسیار مهم است. در پیشبرد این هدف، سایر جنبهها و گزینههای حیاتی برای راستیآزمایی میتواند مورد بحث قرار گیرد. در این راستا، پس از بحثهای موضوعی، این موضوع باید برای حل و فصل جامع به کمیته کاری ارجاع داده شود که کارشناسان فنی آژانس بین المللی انرژی اتمی و کشورهای عضو پیگیری و شکافهای موجود را به طور مؤثر برطرف کنند.
۲- استفاده از فناوریهای هستهای، بیولوژیکی و شیمیایی برای مقاصد صلح آمیز، با توجه به تجربیات گذشته مبنی بر عدم انطباق کافی توسط کشورهای در حال توسعه حیاتی است. تفاوت بین تعهدات کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته در مورد دسترسی صلح آمیز به فناوری، مستلزم مفاد دقیق در معاهده منطقهای است. با پیشبینی تسهیل دسترسی صلحآمیز به فناوری، این معاهده باید نه تنها به رسمیت شناختن این حق، بلکه مکانیسمهای اجرایی مشخص برای دفاع از حقوق اعضا در برابر هرگونه مانع را تضمین کند. جلوگیری از اقدامات قهری یکجانبه در راستای فناوری صلح آمیز و همکاری بین المللی ضروری است.
۳- با اذعان به اهمیت مشارکت ذینفعان داخلی در تسهیل هدف نهایی کنفرانس، پیشنهاد میشود نشستهای منطقهای برای مشارکت همه ذینفعان داخلی از بخشهای مختلف نظامی و غیرنظامی عالی برگزار شود
۴- استفاده از تجارب ارزشمند سایر معاهدات منطقهای بر لزوم تعامل مستمر و مستمر با آن سازمانها و معاهدات در طول تدوین و اجرای معاهده تاکید میکند، بنابراین ادغام این روابط در برنامه کاری فرآیند واقعاً توصیه میشود.
گفتنی است در پایان، بدون اسم بردن از کشوری خاص – و به منظور رد اظهارات هیاتهایی مثل یمن – تاکید شد که ایران همچنان در پایبندی به تعهدات بینالمللی خود مصمم باقی میماند و در عین حال مجدانه از منافع ملی خود مطابق با قوانین بینالمللی محافظت میکند.