به گزارش نسیم صبا از ایرنا، تحولات جدید در سوریه به دنبال پیشروی نیروهای مخالف بشار اسد به رهبری هیات تحریر الشام که نام آن هنوز در لیست گروه های تروریستی آمریکا، برخی کشورهای اروپایی و سازمان ملل متحد است، آینده سیاسی در سوریه را با ابهام بسیار روبه رو کرده است. در حالی که وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در ساعات پایانی حضور بشار اسد در دمشق، هماهنگی های قابل توجهی را با همتاهای خود از کشورهای عربی منطقه در نشستی چندجانبه پیرامون وضعیت جاری در سوریه در دوحه پیش برد اما به نظر می رسد که رهبران فعلی حاکم بر دمشق بنای خود را بر تعمیق شکاف میان بازیگران مهم منطقه ای و بین المللی قرار داده اند.
در چند روز اخیر مقام های متعدد منصوب شده توسط ابومحمد الجولانی، رهبر تحریر الشام مستقر در دمشق در ادعاهایی بی پایه و اساس جمهوری اسلامی ایران را به تلاش برای ایجاد ناآرامی در سوریه متهم کردند.
برهمین اساس «اسماعیل بقائی» ، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز ششم دی ماه با اشاره به حوادث روزهای گذشته در شهرهای مختلف سوریه و اعتراضات مردمی در واکنش به هتک حرمت یکی از اماکن مقدس، ضمن ابراز تعجب از اتهام‌زنی‌های بی‌اساس برخی محافل رسانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر دخالت در امور داخلی سوریه، چنین ادعاهایی را کاملا مردود دانست. سخنگوی وزارت امور خارجه با یادآوری مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در حمایت از تمامیت سرزمینی و وحدت ملی سوریه و شکل‌گیری یک نظام سیاسی فراگیر با مشارکت همه طیف‌های سیاسی و اقوام و مذاهب این کشور و احترام به حقوق اقلیت‌ها و حفظ حرمت اماکن دینی، بر ضرورت جلوگیری از گسترش ناامنی و خشونت علیه اقشار مختلف جامعه سوریه و تامین امنیت شهروندان تاکید کرد.
با این وجود اتحادیه عرب، شامگاه پنج‌شنبه در بیانیه‌ای مغرضانه و ادعایی، بدون اشاره به جنایات رژیم اسرائیل در سوریه و اشغال شدن بخشی از خاک این کشور توسط این رژیم یا تحرکات دیگر کشورها و تهدیدات آن‌ها علیه شهروندان سوریه، از ایران خواست تا با «مواضع خود» به «فتنه و بی‌ثباتی» در سوریه دامن نزند.
در بیانیه ادعایی اتحادیه عرب آمده است: «از ایران می‌خواهیم تا به نزاع در سوریه دامن نزند.» در بخش دیگر این بیانیه این اتحادیه بر «احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی و ثبات سوریه، محدود کردن تسلیحات و کنترل آن توسط دولت، انحلال تمامی تشکل های مسلح و رد هرگونه مداخله بی ثبات کننده خارجی» تأکید کرده است. اتحادیه عرب هم چنین اعلام کرد که با نگرانی حوادثی را که در چندین شهر و منطقه سوریه با هدف شعله‌ور کردن جرقه‌های درگیری رخ می‌دهد، دنبال می‌کند. این اتحادیه هم چنین بدون اشاره مستقیم به مواضع رسمی دولت ایران یا مشخص کردن بیانیه مورد نظر خود مدعی شده که با «اظهارات ایران که با هدف دامن زدن به نزاع در میان مردم سوریه بیان می‌شوند» مخالف است.
پیام وزیر خارجه ایران از پکن به رهبران اتحادیه عرب
در حالی که به نظر می رسد تلاش چندجانبه ای برای مقصرنمایی از جمهوری اسلامی ایران در تحولات داخلی سوریه پس از سقوط بشار اسد آغاز شده، سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران که به منظور رایزنی با مقام های چین در پکن به سر می برد با انتشار مطلبی به زبان عربی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس به این فضاسازی در قالب شفاف سازی مواضع ایران در سوریه جدید و توصیه هایی به رهبران کشورهای عربی پاسخ داده و نوشت: «خانم ها و آقایان در اتحادیه عرب؛ ما نیز همچون شما خواهان ثبات و آرامش و جلوگیری از آشوب و هرج‌ومرج در سوریه هستیم، به دلایلی کاملا روشن:
برای حفظ تمامیت ارضی و وحدت سرزمینی سوریه
برای حفظ امنیت تمامی اقوام و مذاهب، از جمله اهل سنت، شیعیان، علویان و اکراد
برای حفظ امنیت و حرمت بارگاه‌ها و اماکن متبرکه
برای محدود کردن تسلیحات غیرقانونی
برای رد هرگونه مداخله خارجی با هر توجیهی
برای جلوگیری از تبدیل شدن سوریه به مأمن تروریسم، افراطی‌گری و خشونت
برای آن که از جانب سوریه تهدیدی متوجه همسایگان و کل منطقه نباشد
برای جلوگیری از ماجراجویی‌های بیشتر و توسعه‌طلبی‌های خطرناک اسرائیل و وادار کردن آن به تخلیه مناطق اشغالی
و بالاخره، برای تشکیل یک حکومت و دولت فراگیر در سوریه.
ولی ما ضمنا نگران فتنه‌انگیزی و بهانه‌جویی با نیت انحراف اذهان عمومی و منطقه‌ای به سمت تهدیدات غیرواقعی هستیم. هدف فتنه‌جویان آن است که:
به ادامه اشغال بخش‌هایی از خاک سوریه به ویژه توسط اسرائیل و آمریکا مشروعیت دهند
دخالت خارجی در امور داخلی آن کشور را توجیه کنند
بخش‌هایی از مردم سوریه را از مشارکت در روند تعیبن سرنوشت خود محروم سازند
و نهایتا، امیال و اهداف خود را با فرافکنی مشکلات به خارج از سوریه به پیش برند
عبور از دوران پرالتهاب کنونی در منطقه نیازمند عقلانیت، مشارکت، همکاری و پرهیز از اختلاف‌افکنی و منفعت‌طلبی‌های مقطعی است. جمهوری اسلامی ایران در گذار آرام و امن به سمت شکل‌گیری یک دولت فراگیر با مشارکت همه جریان‌ها، قومیت‌ها و مذاهب در سوریه با دیگر کشورهای منطقه هم‌نظر بوده و آماده کمک به تحقق اهداف مورد اشاره است.»